มินามีเรื่องเล่า เมืองโบราณศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี
สวัสดีครับ วันนี้เป็นวันประวัติศาสตร์ด้านศิลปวัฒนธรรมของประเทศไทย องค์กรยูเนสโก้ ได้ให้การรับรองให้เมืองโบราณศรีเทพเป็นมรดกโลก นับว่าเป็นความภาคภูมิใจของคนไทยเป็นอย่างยิ่ง
แต่วันนี้ผมยังไม่ได้เล่าเรื่องเมืองโบราณศรีเทพ ในจังหวัดเพชรบูรณ์นะครับ ไว้โอกาสหน้าจะนำมาเล่าสู่กันฟังครับ
แต่ขอเล่าเรื่องเมืองโบราณอีกเมืองหนึ่งนะครับ คือเมืองศรีมโหสถ ซึ่งตั้งอยู่ที่อำเภอศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี
เมืองศรีมโหสถเป็นเมืองโบราณขนาดใหญ่ มีแผนผังของเมืองเป็นรูปสี่เหลี่ยมค่อนข้างรี ขอบมุมทั้ง ๔ โค้งมน มีคูน้ำและคันดินล้อมรอบตัวเมือง ตั้งอยู่ตามแนวทิศตะวันออกเฉียงเหนือ-ตะวันตกเฉียงใต้ ขนาดของเมืองกว้าง ๗๐๐ เมตร ยาว ๑,๕๕๐ เมตร ตอนกลางของเมืองมีคูน้ำชื่อ “คูลูกศร” คั่นแบ่งตัวเมืองเป็น ๒ ส่วน เพื่อประโยชน์ทางการคมนาคมและการกักเก็บน้ำ ภายในตัวเมืองพบโบราณสถานทั้งในเมืองและนอกเมืองเป็นจำนวนมาก
เมืองโบราณศรีมโหสถที่มีพัฒนาการตั้งแต่ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๑-๑๘ หรือราว ๑,๕๐๐ ปีมาแล้ว ด้วยทำเลที่ตั้งอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำบางปะกง ติดชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก เมืองศรีมโหสถจึงเป็นทั้งเมืองท่าการค้าที่ติดต่อกับดินแดนโพ้นทะเล เป็นศูนย์กลางของการคมนาคมของบ้านเมืองตอนในของแผ่นดิน และเป็นเมืองชายฝั่งทะเลใกล้เคียง
เมืองโบราณแห่งนี้จึงมีความหลากหลายในด้านศิลปวัฒนธรรมและความเชื่อทางศาสนา ที่เดินทางมาพร้อมกับผู้คนจากต่างแดน ด้วยพัฒนาการบ้านเมืองที่ยาวนาน จึงปรากฏการสร้างศาสนสถานทับซ้อนกันอยู่หลายสมัย อีกทั้งยังพบพระพุทธรูป รูปเคารพต่าง ๆ รวมถึงวัตถุและสินค้าจากต่างแดน สะท้อนถึงความมั่งคั่งและเจริญรุ่งเรืองของบ้านเมืองในช่วงเวลานั้น
โบราณวัตถุสำคัญจากเมืองศรีมโหสถ ได้แก่ พระคเณศ ศิลปะทวาราวดีต้นพุทธศตวรรษที่ ๑๒ พระพุทธรูปปางสมาธิ ศิลปะทวาราวดีพุทธศตวรรษที่ ๑๓-๑๔ พระพุทธรูปปางตรัสรู้ ศิลปะทวาราวดีพุทธศตวรรษที่ ๑๓-๑๕ จารึกกรอบคันฉ่องและจารึกเชิงเทียนศิลปะเขมรในประเทศไทยพุทธศตวรรษที่ ๑๘
ในพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ ปราจีนบุรี จะมีห้องจัดแสดงศิลปะของเมืองศรีมโหสถ ชื่อว่า ห้องเมืองศรีมโหสถ นครรัฐแรกเริ่มแห่งลุ่มน้ำบางปะกง นะครับ
เมืองโบราณศรีมโหสถกำเนิดขึ้นร่วมสมัยกับอาณาจักรฟูนันตอนปลาย และพัฒนาเข้าสู่วัฒนธรรมทวาราวดีในพุทธศตวรรษที่ ๑๒-๑๖ ก่อนที่วัฒนธรรมเขมรจะเข้ามาในราวพุทธศตวรรษที่ ๑๗-๑๘ พบโบราณวัตถุชิ้นสำคัญได้แก่ พระคเณศ พระวิษณุจตุรภุช พระพุทธรูปปางสมาธิ รวมถึงเครื่องสำริดประกอบพิธีกรรมที่มีจารึกภาษาเขมรกล่าวถึงพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗
เรื่องราวของพระวิษณุจตุรภุช จะขอเล่าในโอกาสต่อไปนะครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น